spotlight

ย้อนกลับไปเมื่อราว 200 ปีที่แล้ว ในศตวรรษที่ 18 โลกเราได้เกิดการปฏิวัติอุตสาหกรรมขึ้น ซึ่งได้เปลี่ยนแปลงระบบการผลิตไปอย่างสิ้นเชิง จากเสื้อผ้าที่เคยเย็บด้วยมือ ก็ถูกแทนที่ด้วยเครื่องจักร การเดินทางด้วยรถม้า ก็ถูกแทนที่ด้วยรถไฟ ฟังดูแล้วก็รู้สึกว่าเทคโนโลยีนั้นทำให้เรามีชีวิตที่สะดวกสบายขึ้น แต่ในขณะเดียวกัน การพัฒนาที่ใช้ทรัพยากรปริมาณมหาศาล ก็นำภัยมาสู่พวกเราด้วยเช่นกัน คำที่เราได้ยินกันอย่างคุ้นหู ‘การพัฒนาอย่างยั่งยืน’ ก็เกิดขึ้นมา ตามแก้ปัญหาต่างๆ ที่ค้างคามาหลายสิบปี บ้างสำเร็จ บ้างก็อยู่ในระหว่างดำเนินการ แต่อย่างน้อยทุกคนก็ยังตระหนักถึง เพราะต่างเห็นพ้องต้องกันว่าหากปล่อยไว้ ลูกหลานเราในอนาคตจะอยู่กันอย่างไร หากโลกเรายังใช้ทรัพยากรกันแบบนี้ ซึ่งนอกจากเราจะหว่านเมล็ดพันธุ์เพื่อปลูกป่าแล้ว เราต้องหว่านเมล็ดพันธุ์แห่งความรู้เพื่อปลูกสร้างคนรุ่นใหม่ด้วย ในตำราฝรั่ง ‘การพัฒนาอย่างยั่งยืน’ นั้นยึด 3 หัวข้อหลัก ซึ่งก็คือเรื่องของเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ทั้งสามเรื่องนี้เป็นเรื่องที่คาบเกี่ยวกันเสมอในหลักการพัฒนา เศรษฐกิจ คือการสร้างรายได้ที่สม่ำเสมอให้ผู้คนในพื้นที่ สังคม คือคนมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นในทุกด้าน และสิ่งแวดล้อม คือการไม่เบียดเบียนธรรมชาติ หากแต่ปัญหาทั้งหมดนั้นเกิดขึ้นจากคน เพราะฉะนั้นหากเราจะแก้ก็ต้องเริ่มที่คน ถ้าเราไปเริ่มต้นที่การแก้ปัญหาทีละเรื่องตาม 3 หัวข้อด้านบนตามตำราฝรั่ง เมื่อทีมพัฒนาออกจากพื้นที่ไปแล้ว ไม่มีใครการันตีได้ว่าสิ่งที่พวกเขาทำไว้จะยังคงอยู่ เราไปปลูกป่าให้ชาวบ้าน แต่เราเคยถามไหมว่าเขาอยากได้ป่าเพิ่มแต่ต้องเสียพื้นที่ทำการเกษตร ไม่ช้าก็เร็ว ต้นไม้ที่ปลูกไว้ก็ต้องโดนโค่นทิ้ง เพราะรายได้ไม่พอรายจ่าย